Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir ?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) beynin işlevlerini etkileyen bir nörolojik bozukluktur ve çoğunlukla çocukluk döneminde başlar. Bu bozukluk, dikkat eksikliği, hiperaktivite ve dürtü kontrolü sorunlarına neden olur.

Dikkat eksikliği belirtileri arasında, dikkat dağınıklığı, görevleri tamamlama konusunda zorluk, unutkanlık, organize olamama ve kolayca sıkılma yer alır. Hiperaktivite belirtileri ise, hareketlilik, yerinde duramama, aşırı konuşma, sık sık farklı aktivitelere atlamak, sabırsızlık ve çabuk sinirlenme gibi davranışlar içerir.

DEHB’nin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin, beyin kimyasallarındaki dengesizliklerin ve beyin hasarının etkili olabileceği düşünülmektedir. DEHB’nin tanısı bir çocuk psikiyatristi tarafından konulabilir ve tedavisi ilaçlar, terapi ve eğitim stratejileri gibi yöntemler kullanılarak yapılabilir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunu Nasıl Anlarım ?

Eğer çocuğunuzda DEHB olabileceğinden şüpheleniyorsanız, bir uzmanla görüşmeniz önerilir. Uzmanlar, çocuğun semptomları, tıbbi öyküsü ve davranışlarının genel bir değerlendirmesini yaparak DEHB tanısı koyma sürecine başlarlar.

Ancak, aşağıdaki belirtiler, çocuğunuzda DEHB olabileceğine işaret edebilir:

• Dikkat eksikliği: Çocuğunuzun odaklanmakta zorlandığı, işleri tamamlamakta güçlük çektiği ve düzenli olarak kaybettiği veya unuttuğu şeyler olabilir.
• Hiperaktivite: Çocuğunuzun duramadığı, yerinde duramadığı veya sürekli hareket ettiği gözlemlenebilir. Ayrıca, aşırı konuşma, yüksek sesle konuşma ve sürekli koşma gibi davranışlar da hiperaktivite semptomları arasında yer alır.
• Dürtü kontrolü eksikliği: Çocuğunuzun düşünmeden hareket ettiği, diğer insanların konuşmalarını keserek konuştuğu veya eşyaları yok saydığı gözlemlenebilir.
• Okul başarısında düşüş: Çocuğunuzun okulda başarısında düşüş, ödevleri tamamlama konusunda zorluk çekme veya öğretmenlerle iletişim sorunları yaşama gibi belirtiler görülebilir.
• Sosyal ve ilişkisel problemler: Çocuğunuzun arkadaş edinme konusunda zorluk çektiği, sosyal becerilerini geliştirmekte zorlandığı veya diğer çocuklarla çatışmalar yaşadığı gözlemlenebilir.

DEHB, bu belirtilerden birkaçının bir arada görülmesi durumunda şüphelenilir ve bir uzmana danışılması önerilir. Ancak, DEHB teşhisi koymak sadece bir uzmanın yapabileceği bir değerlendirme gerektirir.

Ne yapılmalı ?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan bir kişi için tedavi planı, semptomların şiddetine, yaşa ve diğer faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak DEHB tedavisi, ilaç tedavisi, ergoterapi, duyu bütünleme terapisi, psikoterapi, eğitim ve davranış terapisi gibi çeşitli yöntemleri içerebilir.

İlaç tedavisi, semptomların kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir ve genellikle dopamin ve norepinefrin seviyelerini artıran uyarıcı ilaçlar kullanılır. Ancak, ilaç tedavisinin yan etkileri olabilir ve ilacın kullanımı konusunda bir uzmanla görüşmek önemlidir.

Psikoterapi, DEHB semptomlarının yönetilmesine yardımcı olabilir ve bireysel veya aile terapisi şeklinde olabilir. Eğitim ve davranış terapisi, öğrenme süreçlerini iyileştirmek ve okul başarısını artırmak için kullanılabilir. Ayrıca, bu terapiler DEHB ile başa çıkma becerilerini öğretmek için kullanılabilir.

Ayrıca, DEHB semptomlarını yönetmek için diğer stratejiler de kullanılabilir. Bu stratejiler arasında düzenli egzersiz yapmak, yeterli uyku almak, sağlıklı beslenmek, stresle başa çıkmak için meditasyon veya yoga yapmak, zaman yönetimi becerileri geliştirmek ve çevresel uyarıcıları azaltmak yer alabilir.

DEHB olan bir kişi için tedavi, bir uzman tarafından yönlendirilmelidir. Tedavinin başarılı olması için kişinin ve ailenin tedaviye uyumlu olması da önemlidir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunda Ergoterapi Ne Yapar ?

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan kişilerde, ergoterapi, günlük yaşam aktivitelerinin yürütülmesindeki güçlükleri ve fonksiyonel zorlukları ele alır. Ergoterapi, DEHB semptomlarını yönetmek için bir dizi strateji kullanarak bireylerin işlevsel becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur.

Ergoterapi, DEHB’li çocuklar ve yetişkinler için uygundur. Ergoterapist, bireyin günlük yaşam aktivitelerini (özellikle de okul ve iş aktivitelerini) ve ihtiyaçlarını değerlendirir. Ardından, DEHB semptomlarının ele alınması için özelleştirilmiş bir plan geliştirir.

Ergoterapi, DEHB semptomlarını yönetmek için aşağıdaki yollarla yardımcı olabilir:

• Dikkat süresini artırmak için dikkat egzersizleri yapmak
• Organizasyon, zaman yönetimi ve planlama becerilerini geliştirmek
• Okuma, yazma ve matematik gibi akademik becerileri geliştirmek
• Duyusal uyaranları yönetmek için stratejiler öğretmek (örneğin, gürültülü bir ortamda çalışırken kulaklıklar kullanmak)
• Fiziksel aktivite ve egzersiz yoluyla hiperaktivite semptomlarını yönetmek
• Günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık becerilerini geliştirmek
• İş veya okulda başarıyı artırmak için işlevsel stratejiler öğretmek.

Ergoterapi, DEHB’li bireylerin yaşamlarını kolaylaştırmak ve daha bağımsız olmalarını sağlamak için birçok farklı yaklaşımı kullanır. Ergoterapist, bireyin ihtiyaçlarına göre uygun yaklaşımı belirleyecektir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunda Duyu Bütünleme Terapisi

Duyu bütünleme terapisi, duyusal uyaranların işlenmesinde sorun yaşayan çocuklar ve yetişkinler için bir tedavi seçeneğidir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan bireylerde, duyusal uyaranların yönetimi ve işlenmesinde zorluklar yaşanabilir ve bu da semptomları kötüleştirebilir.

Duyu bütünleme terapisi, farklı duyusal uyaranları kullanarak bireyin duyusal işleme becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Bu terapi, bir ergoterapist tarafından yürütülür ve bireyin ihtiyaçlarına göre özelleştirilir.

DEHB’li bireylerde, duyu bütünleme terapisi şu yararları sağlar:

• Dikkat, konsantrasyon ve odaklanmayı artırır: Duyusal uyaranları yönetmek için stratejiler öğrenmek, DEHB semptomlarını yönetmede yardımcı olur ve dikkati artırır.
• Stresi azaltır: Duyusal uyaranların yönetimi ve işlenmesindeki sorunlar stresi artırır. Duyu bütünleme terapisi, bireyin stres seviyesini azaltarak, semptomların iyileşmesine yardımcı olur.
• Hiperaktivite semptomlarını azaltır: Duyu bütünleme terapisi, hiperaktivite semptomlarını azaltarak, bireyin günlük aktivitelerde daha rahat ve konforlu hissetmesini sağlar.
• İşlevselliği artırır: Duyu bütünleme terapisi, bireyin duyusal uyaranları yönetme becerilerini geliştirerek, işlevsel becerilerini artırır. Örneğin, okulda veya işte daha iyi performans göstermelerine yardımcı olur.

Duyu bütünleme terapisi, DEHB semptomlarını tamamen ortadan kaldırmaz, ancak semptomları yönetmede ve bireyin işlevselliğini artırmada yardımcı olur. Bu nedenle, duyu bütünleme terapisi bir terapi seçeneği olarak değerlendirilmektedir. Ancak bir uzman tarafından bireysel olarak değerlendirilmelidir.