Disleksi Nedir ?
Disleksi (Özgül Öğrenme Güçlüğü), sözel ve sözel olmayan bilgiyi işleme süreçlerinde kalıtsal ve çevresel faktörlerin etkileşimiyle oluşan nörogelişimsel bir bozukluktur. Tüm nörogelişimsel bozukluklarda olduğu gibi özgül öğrenme güçlükleri de erken çocukluk döneminde beyin işleyişinin farklılaşmasıyla oluşur.
Bu bireyler okuma, yazma, aritmetik alanda güçlükler yaşar. Bunun yanı sıra, konuşma, dinleme, anlama, sesleri ayırt edebilme, işitsel bellek, yer-yön tayini, dikkat, zaman kavramı, sıraya dizme, motor beceriler gibi birçok alanda da düşük performans gösterebilmektedir
Okul Öncesi Belirtiler
- Geç konuşma, telaffuz problemleri
- Kelime haznesinde yavaş gelişim ve doğru kelimeyi bulmakta güçlük
- İnce ve kaba motor becerilerinde zorlanma (Örneğin ayakkabı bağlama, resim çizme, top atma, zıplama)
- Yönleri bulmada güçlük (Örneğin sağını ve solunu karıştırma)
- Birbirine yakın hece ve sesleri birbirine karıştırma (Örneğin su, bu)
- Farklı nesneleri bir kategoride sınıflandırma da güçlük (Örneğin gül ve lale, ikisi de çiçek)
- Harfleri, rakamları, günleri ya da renkleri öğrenmede güçlük
- Zaman ve yön kavramlarını birbirine karıştırma (Örneğin dün, bugün, sağ, sol, yukarı, aşağı)
- Sözlü yönergeleri anlama güçlüğü
- Dikkat ve konsantrasyon güçlüğü
Okul Dönemi Belirtiler
- Yaşıtlarına göre yavaş okuma hızı
- Benzer sesleri birbirine karıştırma (Örneğin b,d,p / m,n)
- Hecelerin yerini değiştirme (Örneğin ve/ev, elti/teli)
- Harf, hece ya da sözcük atlama
- Kelimelerin sonuna yeni heceler ekleme ya da satır atlama
- Bakarak yazmada zorluk
- Okunaksız el yazısı, harfleri ters yazma, harf ekleme
- Yazılı ifadede güçlük
- Dil sorunları
- İmla ve noktalama hataları
- Çarpım tablosunu öğrenmede güçlük
- Dikkat dağınıklığı ya da erken unutma
- Problem çözme becerilerinde gerilik
- Motor koordinasyon sorunları
- Zamanı kullanma, kavrama ve söylemede zorluk
Disleksi Müdahale Programı
Disleksinin temelinde; sesi fark etme, çözümleme, otomatik patern sorunları ve işitsel kısa süreli bellek sorunları yer almaktadır. Disleksi Müdahale Programı bu farklılık alanlarında, uygulamaya yönelik çalışmalar yapılmasını sağlamaktadır.
Bilimsel araştırmaları merkezine alarak hazırlanmış olan Disleksi Müdahale Programının geçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları 2018 yılında DİSENT (Disleksi Araştırmaları Enstitüsü) tarafından tamamlanmıştır.
Disleksi Müdahale Programı Almanca, İngilizce, Azerbaycan Türkçesi ve Rusça dillerine çevrilmiştir.
Disleksi Müdahale Programı dört bölümden oluşmaktadır. Bu bölümler:
- Görsel İşlemleme
- Otomatik Patern
- Kısa Süreli Bellek
- Fonolojik Farkındalık